Posttraumatische dystrofie

Posttraumatische dystrofie, ook wel complex regionaal pijnsyndroom (CRPS) genoemd, is een aandoening die kan optreden na letsel aan een ledemaat of na een arm- of beenoperatie. Hierbij zijn de zenuwen beschadigd geraakt.

De aandoening doet zich meestal voor bij een bepaald lichaamsdeel en kan zich op verschillende manieren uiten, maar doorgaans middels pijn, zwellingen en roodheid van een bepaald lichaamsdeel. Het gaat in alle gevallen om de armen, handen, benen of voeten.

Posttraumatische dystrofie wordt ook wel gezien als een abnormaal sterke reactie van het lichaam op een operatie of verwonding.

Feiten

Zo’n 8.000 Nederlanders krijgen jaarlijks te maken met CRPS. Vaak na letsel. Meestal begint posttraumatische dystrofie met een snel optredende pijn die lang kan aanhouden. Een opvallend gegeven is dat de pijn waarmee patiënten te maken hebben vrijwel nooit in verhouding staat met de ernst van het letsel.

Een klein deel van de patiënten met posttraumatische dystrofie geneest niet meer en zal restklachten behouden. Gelukkig geneest het grootste gedeelte snel van de aandoening en hebben daarna geen last meer van de symptomen.

Posttraumatische dystrofie komt het meest voor bij mensen tussen de 45 en 60, waarbij vrouwen met 75 procent oververtegenwoordigd zijn.

Symptomen

Posttraumatische dystrofie kenmerkt zich door:

  1. Intense pijn (die bij bewegen extra toeneemt).
  2. Zwelling van een bepaald lichaamsdeel.
  3. Koud of warm voelen van de huid.
  4. Verkleuring (meestal roodheid) van de huid.
  5. Verminderde bewegelijkheid (beperkingen).
  6. Extra pijn bij aanraking met de huid.

Er is sprake van posttraumatische dystrofie (CRPS) als kan worden voldaan aan ten minste vijf van de hierboven beschreven kenmerken.

Behandeling

Er is nog relatief weinig bekend over posttraumatische dystrofie. Daarom is er geen bepaalde behandeling die de voorkeur geniet. Er zijn verschillende behandelvormen die aangeboden worden. Vaak wordt gekozen voor een combinatie van meerdere van de volgende elementen:

  • Rust: het is belangrijk dat het lichaamsdeel waar de aandoening zich heeft gemanifesteerd veel rust krijgt.
  • Vitamine en ketamine: sommige medici zetten vitamine C en ketamine in om de ziekte te bestrijden.
  • Geneesmiddelen: bij de bestrijding van de symptomen worden vaak pijnstillers voorgeschreven, in combinatie met onstekingsremmers en middelen die de bloedvaten verwijden.
  • Therapieën: ook bij bepaalde therapieën zouden patiënten met posttraumatische dystrofie baat hebben, zoals ergotherapie en fysiotherapie.
  • Suikervloeistof: soms wordt er gekozen om een speciale suikervloeistof via een infuus te geven.

Vergoeding zorgverzekering

Patiënten met posttraumatische dystrofie hebben vaak baat bij vergoedingen die vallen onder de dekking van de zorgverzekering. Hieronder een overzicht:

Fysiotherapie

Fysiotherapie kan effectief zijn voor mensen met posttraumatische dystrofie.

Bij posttraumatische dystrofie geldt een onbeperkte vergoeding voor fysiotherapie vanuit de basisverzekering. Enkel de eerste 20 behandelingen moet de patiënt zelf betalen. Daarna is (ieder kalenderjaar) het eigen risico van toepassing. Deze bedraagt 385 euro in 2018 en 2019. Voor kinderen geldt geen eigen risico.

Ergotherapie

Voor ergotherapie geldt een vergoeding van 10 uur per kalenderjaar uit de basisverzekering. Wel is het eigen risico van toepassing. Indien 10 uur niet afdoende is, kan men besluiten om een aanvullende verzekering af te sluiten.

Bij ergotherapie bestaat er soms directe toegang (DTE), zonder verwijzing van een huisarts. Hieraan zijn vaak bepaalde voorwaarden verbonden. Je zorgverzekeraar kan je hierover meer informatie geven.

Medicijnen

De medicijnen die worden voorgeschreven bij posttraumatische dystrofie worden normaal gesproken gedekt door de basisverzekering. Er geldt wel een eigen risico. In zeldzame gevallen kan er een eigen bijdrage van toepassing zijn.